Tuyến Metro số 2 (đoạn Bến Thành – Tham Lương) vừa được đề xuất điều chỉnh tổng vốn đầu tư từ 47.890 tỷ đồng lên 52.047 tỷ đồng. Việc tăng hơn 4.000 tỷ đồng được lý giải bởi nhu cầu mở rộng quy mô, cập nhật công nghệ mới và tính toán lại yếu tố trượt giá sau nhiều năm chậm tiến độ.
1. Điều chỉnh nguồn vốn và mở rộng quy mô tuyến
Theo báo cáo điều chỉnh do Ban Quản lý Đường sắt Đô thị TP HCM (MAUR) gửi UBND TP HCM và Sở Xây dựng, thành phố đã thống nhất chuyển nguồn vốn từ ODA sang sử dụng ngân sách địa phương.
Trong kế hoạch mới, MAUR bổ sung thêm đoạn kết nối trực tiếp với Metro số 1 tại ga Bến Thành, đồng thời mở rộng một số hạng mục trong Depot Tham Lương (quận 12 cũ). Thay đổi này nhằm đảm bảo đồng bộ với hệ thống Metro số 6 – tuyến sẽ kết nối sân bay Tân Sơn Nhất, Long Thành và các tuyến đường sắt đô thị trong tương lai.
2. Tuyến dài hơn, thêm ga và điều chỉnh công nghệ
Theo phương án cập nhật, Metro Bến Thành – Tham Lương sẽ có chiều dài 11,269 km, tăng hơn 200 m so với thiết kế trước đây. Tuyến gồm:
- 9,255 km đi ngầm,
- Phần còn lại đi trên cao và đường dẫn vào depot,
- 10 ga ngầm,
- 1 ga trên cao và
- 1 depot Tham Lương.
Công nghệ vận hành cũng được cập nhật cho phù hợp với dự báo nhu cầu hành khách. Lượng khách giờ cao điểm dự kiến:
- 2030: hơn 11.800 khách/giờ/hướng
- 2040: hơn 28.500 khách/giờ/hướng
- 2060: hơn 40.500 khách/giờ/hướng
Giai đoạn đầu dự án khai thác 14 đoàn tàu (3 toa), sau đó tăng lên 16 rồi 22 đoàn tàu (6 toa) để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng.
3. Thay đổi hệ thống cấp điện và bổ sung công nghệ tiết kiệm năng lượng
Một điểm đáng chú ý trong thiết kế mới là chuyển hệ thống cấp điện từ ray thứ ba sang cấp điện trên cao, tương tự Metro số 1. Giải pháp này giúp tăng mức độ an toàn và dễ bảo trì.
Ngoài ra, MAUR cũng bổ sung hệ thống thu hồi năng lượng từ phanh tàu, giúp giảm tiêu thụ điện trong quá trình vận hành.
4. Chi phí cập nhật theo phương án mới
Tổng mức đầu tư hơn 52.047 tỷ đồng được phân bổ như sau:
- 5.096 tỷ đồng: đền bù, giải phóng mặt bằng
- Hơn 28.800 tỷ đồng: chi phí xây dựng và thiết bị
- Phần còn lại: tư vấn, thuế, dự phòng và quản lý dự án
5. Tiến độ dự kiến và cơ chế đặc thù
Metro Bến Thành – Tham Lương được phê duyệt từ năm 2010, kỳ vọng trở thành trục giao thông công cộng quan trọng giữa trung tâm TP HCM và cửa ngõ Tây Bắc. Tuy nhiên, dự án liên tục gặp vướng mắc về vốn, thủ tục và mặt bằng nên đến nay chưa thể triển khai thi công.
Theo kế hoạch mới nhất, tuyến Metro số 2 sẽ khởi công vào ngày 15/1/2026 và hoàn thành vào năm 2030. Đây cũng là dự án đầu tiên của TP HCM dự kiến áp dụng các cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188 của Quốc hội nhằm rút ngắn thủ tục và đẩy nhanh tiến độ.
