Dây an toàn trên ô tô được thiết kế để bảo vệ người lớn – những người có chiều cao từ khoảng 140 cm trở lên. Khi trẻ nhỏ ngồi trực tiếp lên ghế xe và dùng dây an toàn người lớn, hệ thống này có thể hoạt động sai cách, dẫn đến nguy cơ chấn thương nghiêm trọng khi xảy ra va chạm.
1. Dây đai chéo dễ siết vào cổ và mặt trẻ
Ở trẻ chưa đạt chiều cao tiêu chuẩn, dây vai thường nằm sai vị trí, vắt qua cổ hoặc vùng mặt thay vì đi đúng giữa xương đòn. Khi phanh gấp hoặc va đập mạnh, dây siết vào cổ có thể gây chèn ép khí quản, tổn thương hàm hoặc thậm chí ảnh hưởng cột sống cổ. Không ít trẻ cảm thấy khó chịu và tự kéo dây ra phía sau lưng, khiến việc bảo vệ gần như không còn tác dụng.
2. Dây ngang bụng gây áp lực lên nội tạng
Phần dây ngang hông – vốn phải ôm sát xương chậu ở người lớn – lại thường nằm cao trên bụng của trẻ. Trong va chạm, lực tác động khiến dây ép mạnh vào gan, lách, ruột, dễ gây tổn thương nội tạng hoặc gãy đốt sống thắt lưng.
3. Trẻ dễ trượt khỏi dây an toàn
Do vóc dáng nhỏ và ghế xe không tạo đủ điểm tựa, trẻ có xu hướng trượt xuống dưới dây đai khi xe gặp va chạm. Tình huống này khiến dây siết vào bụng hoặc tệ hơn, trẻ có thể trượt hoàn toàn ra khỏi dây an toàn.
Ghế trẻ em – giải pháp bảo vệ đúng chuẩn
Ghế trẻ em (car seat) và ghế đôn (booster seat) được thiết kế dựa trên cấu trúc xương, cân nặng và chiều cao từng nhóm tuổi. Nhờ vậy:
- Trẻ được nâng lên đúng độ cao để dây an toàn ôm đúng vị trí.
- Ghế sử dụng dây 5 điểm, phân tán lực va chạm lên các vùng xương cứng.
- Giảm đáng kể chấn thương đầu, cổ, cột sống và nội tạng.
Theo thống kê của NHTSA (Mỹ), sử dụng ghế trẻ em đúng cách giúp giảm:
- 71% nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh
- 54% nguy cơ tử vong ở trẻ 1–4 tuổi
Quy định tại Việt Nam áp dụng từ năm 2026
Theo Luật Trật tự an toàn giao thông mới:
- Trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 m không được ngồi ghế trước.
- Trẻ phải có ghế trẻ em hoặc đệm an toàn riêng ở hàng ghế sau.
- Vi phạm quy định, tài xế bị phạt 800.000 – 1.000.000 đồng.
