1. Dừng đèn đỏ dùng điện thoại có bị phạt không?
Nhiều người có thói quen tranh thủ sử dụng điện thoại khi dừng chờ đèn đỏ, dẫn đến thắc mắc: liệu hành vi này có bị xử phạt hay phạt nguội không?
Theo Luật sư Đặng Thành Chung – Đoàn luật sư Hà Nội, căn cứ Khoản 6, Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, quy định:
“Nghiêm cấm hành vi dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ.”
Như vậy, hành vi bị cấm chỉ áp dụng khi phương tiện đang di chuyển, không bao gồm trường hợp xe đang dừng đèn đỏ hoặc dừng chờ tạm thời.
2. Mức phạt theo Nghị định 168/2024
Theo Nghị định 168/2024, người điều khiển phương tiện vi phạm quy định về sử dụng điện thoại khi lái xe sẽ bị xử lý như sau:
- Đối với mô tô, xe gắn máy:
- Phạt từ 800.000 – 1.000.000 đồng nếu đang điều khiển xe mà sử dụng điện thoại.
- Nếu gây tai nạn, mức phạt tăng lên 10 – 14 triệu đồng.
- Đối với ô tô:
- Phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng nếu đang cầm điện thoại khi xe đang di chuyển.
- Nếu gây tai nạn, phạt từ 20 – 22 triệu đồng.
Tất cả các trường hợp trên đều áp dụng khi phương tiện đang trong trạng thái di chuyển, không phải khi dừng đèn đỏ.
3. Giải thích của luật sư: Dừng đèn đỏ không phải “đang điều khiển phương tiện di chuyển”
Luật sư Đặng Thành Chung khẳng định:
“Khi dừng chờ đèn đỏ, phương tiện không được xem là đang di chuyển. Do đó, việc người lái cầm điện thoại trong thời điểm này chưa cấu thành hành vi vi phạm theo Khoản 6, Điều 9 của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024.”
Nói cách khác, sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ không bị xử phạt theo Nghị định 168/2024. Tuy nhiên, người lái vẫn cần thận trọng, vì nếu mất tập trung và gây ảnh hưởng đến luồng giao thông, hành vi có thể bị xử lý với lỗi “cản trở giao thông”.
4. Khi nào hành vi này có thể bị xử lý?
Mặc dù không bị phạt trực tiếp, nhưng nếu người lái mải dùng điện thoại, dẫn đến các tình huống sau thì vẫn có thể bị xử lý hành chính:
- Không phản ứng kịp khi đèn chuyển xanh, gây cản trở xe phía sau.
- Làm ùn tắc cục bộ tại nút giao.
- Gây va chạm nhẹ hoặc tai nạn do mất tập trung.
Trong những trường hợp đó, cơ quan chức năng có thể áp dụng các quy định về hành vi gây cản trở hoặc mất an toàn giao thông để xử lý.
5. Khuyến nghị từ luật sư
Dù chưa bị phạt, luật sư khuyến cáo người tham gia giao thông không nên sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ, bởi:
- Dễ mất tập trung khi đèn chuyển tín hiệu.
- Giảm khả năng quan sát người đi bộ, xe máy cắt ngang.
- Gây nguy hiểm cho bản thân và người khác, đặc biệt tại các giao lộ đông phương tiện.
Thay vào đó, nên tắt chuông, bật chế độ chờ hoặc dừng hẳn ở nơi an toàn nếu cần nghe, gọi hoặc xử lý công việc gấp.
6. Kết luận
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa xử phạt hành vi dùng điện thoại khi dừng đèn đỏ, vì không được xem là “đang điều khiển phương tiện di chuyển”. Tuy nhiên, người tham gia giao thông nên chủ động tuân thủ quy tắc an toàn, tránh nguy cơ tai nạn hoặc gây cản trở giao thông tại các nút đèn tín hiệu.
