Nhiều tài xế tại Việt Nam vẫn tin rằng chỉ cần lốp ô tô bị thủng thì có thể mang đi vá ở bất kỳ tiệm sửa xe nào, thậm chí vá nhiều lần để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kỹ thuật, đây là hiểu lầm phổ biến và có thể gây nguy hiểm khi xe vận hành ở tốc độ cao.
Việc có thể vá hay không phụ thuộc rất lớn vào vị trí vết thủng. Một số khu vực trên lốp có thể khắc phục bằng miếng vá trong chuyên dụng, nhưng cũng có những vị trí tuyệt đối không nên xử lý tạm bợ vì tiềm ẩn rủi ro nổ lốp.
Cấu tạo lốp ô tô: Mỗi khu vực mang nhiệm vụ khác nhau
Lốp ô tô gồm ba phần chính:
- Mặt lốp (tread): dày nhất, có gai lốp và được gia cố bằng nhiều lớp, chịu tải và mài mòn trực tiếp.
- Hông lốp (sidewall): mỏng hơn, có tính đàn hồi cao, chịu uốn cong và hấp thụ chấn động.
- Vai lốp (shoulder): vùng chuyển tiếp giữa mặt lốp và hông lốp, chịu lực khi ôm cua.
Do cấu trúc khác nhau, mỗi vị trí sẽ có khả năng chịu lực và chịu nhiệt hoàn toàn riêng biệt.
Khi nào có thể vá lốp?
Nếu vết thủng nằm trên mặt lốp, việc xử lý bằng miếng vá bên trong là hoàn toàn khả thi. Các trường hợp rách nhỏ khoảng ≤ 6 mm vẫn nằm trong giới hạn an toàn theo khuyến nghị của nhà sản xuất.
Trong điều kiện tiêu chuẩn, việc vá mặt lốp không làm giảm đáng kể độ bền tổng thể của lốp.
Các khu vực tuyệt đối không được vá: Hông lốp và vai lốp
Theo kỹ thuật viên Chu Thiện Trung (TP.HCM), đa số trường hợp vá lốp không an toàn đều xuất phát từ việc tài xế cố vá hông hoặc vai lốp. Lý do:
- Hông và vai lốp không có lớp đai thép gia cường, chỉ gồm lớp vải bố tạo khung.
- Khu vực này liên tục uốn cong khi xe di chuyển, tạo lực ép lớn lên miếng vá.
- Khi bị thủng, cấu trúc lốp đã bị phá vỡ và không thể phục hồi như cũ.
Do đó, miếng vá dù ép nóng hay vá thường đều chỉ mang tính tạm thời. Sau một thời gian ngắn, vết vá dễ bong, gây xì lốp hoặc thậm chí nổ lốp khi chạy tốc độ cao.
Vì sao vá nhiều lần càng nguy hiểm?
Một sai lầm khác là tiếp tục vá lại cùng một vị trí hoặc vá nhiều vết thủng gần nhau. Điều này khiến:
- Các lớp bố bên trong bị yếu đi đáng kể
- Miếng vá không còn độ bám, dễ bật ra
- Khả năng kín khí giảm mạnh
- Tăng nguy cơ nổ lốp khi tải nặng hoặc nóng mặt đường
Ngay cả khi nằm trên mặt lốp, nếu các vết thủng quá gần nhau hoặc kích thước lỗ > 6 mm, việc vá cũng không còn an toàn.
Chuyên gia khuyến cáo: Không nên tiết kiệm sai chỗ
Các kỹ thuật viên đồng loạt nhấn mạnh rằng:
- Nếu thủng mặt lốp → có thể vá (đúng kỹ thuật)
- Nếu thủng vai hoặc hông lốp → nên thay mới
- Nếu thủng nhiều lần hoặc quá lớn → thay lốp để đảm bảo an toàn
Việc tiết kiệm vài trăm nghìn cho một lần vá có thể dẫn đến nguy cơ hỏng lốp, tai nạn hoặc thiệt hại lớn hơn nhiều khi xe vận hành ở tốc độ cao.
