Theo kế hoạch mới được UBND TP Hà Nội ban hành ngày 26/12, thành phố đang nghiên cứu nhiều giải pháp nhằm giảm ô nhiễm môi trường và thúc đẩy giao thông xanh, trong đó có đề xuất phân loại phương tiện bằng màu nền biển số dựa trên loại năng lượng sử dụng.
Nếu được triển khai, xe điện, xe hybrid và plug-in hybrid trong tương lai có thể sẽ không còn dùng chung biển số với xe chạy xăng, dầu như hiện nay.
Nghiên cứu nhận diện xe xanh bằng biển số và công nghệ số
Theo nội dung kế hoạch, Hà Nội đang xem xét một loạt giải pháp quản lý phương tiện tại các khu vực phát thải thấp (Low Emission Zone – LEZ), bao gồm:
- Quy định màu nền biển số riêng để nhận diện phương tiện sử dụng năng lượng sạch
- Gắn mã QR cho xe xanh, tích hợp vào hệ thống đăng ký và thu phí giao thông điện tử (ETC)
- Kết hợp camera giám sát để phân loại, kiểm soát phương tiện theo từng nhóm năng lượng
Việc phân biệt này nhằm tạo nền tảng cho các chính sách quản lý linh hoạt hơn trong tương lai, như ưu tiên lưu thông, giảm phí hoặc hạn chế xe phát thải cao tại một số khu vực trung tâm.
Cơ sở cho chính sách giao thông xanh và kiểm soát phát thải
Theo giới chuyên gia, việc nhận diện phương tiện theo mức phát thải sẽ giúp cơ quan quản lý dễ dàng áp dụng các chính sách ưu tiên hoặc thu phí khác nhau, đặc biệt trong bối cảnh Hà Nội và nhiều đô thị lớn đang đối mặt với ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng.
Nếu triển khai, xe điện và xe hybrid có thể được hưởng các quyền lợi như:
- Ưu tiên vào khu vực hạn chế phát thải
- Giảm hoặc miễn phí đỗ xe, phí lưu thông
- Thuận lợi hơn khi áp dụng các mô hình giao thông thông minh
Nhiều quốc gia đã áp dụng biển số riêng cho xe điện
Thực tế, việc sử dụng biển số riêng cho xe năng lượng sạch không phải là mô hình mới trên thế giới. Nhiều quốc gia đã triển khai thành công:
- Trung Quốc: xe xăng dùng biển xanh dương, xe năng lượng mới dùng biển xanh lá
- Hàn Quốc: xe điện và xe hydro dùng biển xanh lam nhạt, được ưu tiên bãi đỗ và giảm phí
- Anh: xe điện có ký hiệu màu xanh lá trên biển số để nhận diện
Những mô hình này giúp cơ quan chức năng quản lý giao thông hiệu quả hơn, đồng thời thúc đẩy người dân chuyển sang sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.
Mới là định hướng nghiên cứu, chưa phải quy định chính thức
Tại Việt Nam, đề xuất biển số riêng cho xe điện hiện mới dừng ở mức nghiên cứu, chưa có quy định cụ thể hay lộ trình triển khai chính thức. Tuy nhiên, động thái này cho thấy xu hướng quản lý giao thông theo mức phát thải đang dần hình thành, phù hợp với định hướng phát triển đô thị bền vững trong dài hạn.
Trong bối cảnh số lượng xe điện ngày càng tăng, việc phân loại phương tiện bằng biển số có thể trở thành bước đi quan trọng trong quản lý giao thông và bảo vệ môi trường.
Theo bạn, Việt Nam có nên sớm triển khai biển số riêng cho xe điện và xe xăng, hay cần thêm thời gian để người dân và hạ tầng thích nghi?
